ಸಾಧಕರ ಯೋಗಾಸನಗಳು

ಲೇಖಕರು : ಪೂಜ್ಯ ಲಿಂ.ವ್ಯಾಕರಣಾಳು ಸಿದ್ಧಲಿಂಗ ಪಟ್ಟಾಧ್ಯಕ್ಷರು

ಬೆಳಗಿನ ೬-೩೦ ರ ಗಂಟೆಯಾಗುತ್ತಲೆ ವಟುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧಕರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಆಸನಗಳೊಂದಿಗೆ

ಕಲ್ಲುಮಠದ ಪಟಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಬಂದು ಸಾಲಾಗಿ ನಿಂತು ವಂದನೆಯ ಮುದ್ರೆಯೊಂದಿಗೆ ಶಿವಯೋಗ

ಮಂದಿರದ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡಿದ ನಂತರ

‘ಗುರುದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ಗುರುದೇವಃ ಸದಾಶಿವಃ

ಗುರುದೇವಾತ್ಪರಂ ನಾಸ್ತಿ ತಸ್ಮೈ ಶ್ರೀ ಗುರವೇ ನಮಃ,

ಎಂದು ಶ್ರೀ ಸದಾಶಿವ ಗುರುದೇವವನ್ನು ಭಕ್ತಿ ಭಾವದಿಂದ ಸ್ಮರಿಸಿ ಸೆಕ್ರೆಟರಿ ಸಾಧಕರೊಬ್ಬರ ಹಿರಿಯತನದಲ್ಲಿ ಯೋಗಾಸನಗಳನ್ನು ಹಾಕಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಠಯೋಗವು ಶಿವಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಪರಮ ಪೂಜ್ಯ ಲಿಂ. ಹಾನಗಲ್ಲ

ಕುಮಾರ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು ಶಿವಯೋಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿಯ ಶಿವಯೋಗಸಾಧಕರ ನಿತ್ಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಗಳಲ್ಲಿ ಯೋಗಾಸನಗಳಿಗೆ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಶಿವಯೋಗ ಸಾಧಕರು ಮತ್ತು ವಟುಗಳು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಮುಂಜಾನೆ ಯೋಗಾಸನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಯೇ ಮುಂದಿನ ಪಾಠಪ್ರವಚನಾದಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು  ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಪಾತಂಜಲಯೋಗದ ಯಮಾದಿ ಅಷ್ಟಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಸನವು ಮೂರನೆಯದು, ನಿರೋಗವಾದ ಶರೀರವೆ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಸಾಧನ. ರೋಗದಿಂದ ಚಿತ್ತ ವಿಕ್ಷೇಪ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಕಳೆದು ಶರೀರವನ್ನು ಸ್ವಸ್ಥವನ್ನಾಗಿಡಲು ಯೋಗಾಸನಗಳು ಪರಮೋಪಾಯ, ಆಸನಗಳು ಸಾತ್ವಿಕ ಅಂಗಸಾಧನೆಗಳು.ಶರೀರದ ಅಂಗಾಂಗಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಸಮನಾದ ವ್ಯಾಯಾಮವು ಆಸನಗಳಿಂದ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.

ಆಸನಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರು ಮುಖದಿಂದ ತಿಳಿದು ನಿತ್ಯವೂ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬೇಕು. ಅದರಿಂದ ನಾಡಿಗಳು ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗಿ ಶರೀರವು ಹಗುರಾಗುತ್ತದೆ; ಹಸಿವೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ; ಜಾಡ್ಯವು ದೂರಾಗುತ್ತದೆ. ಹಠಯೋಗದಲ್ಲಿ ಆಸನವೆ ಪ್ರಥಮಾಂಗ (ಹ.ಪ್ರ. ಪ್ರಥಮ ಉಪದೇಶ) ವಸಿಷ್ಠ ಮತ್ಸೇಂದ್ರ ಮೊದಲಾದ ಮುನಿಗಳು ಅನೇಕ ಆಸನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು ಅವುಗಳ ಸಾಧನೆಯಿಂದ ಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ

ಸಾಧನೆಗೆ ಆಸನ ಪ್ರಥಮೋಪಾಯ, ಈ ಯೋಗಾಸನಗಳು ೮೪ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿವೆ.

(೧) ಸಿದ್ಧಾಸನ,

(೨) ಮತಾಂತರ ಸಿದ್ಧಾಸನ,

(೩) ಶಿರಸಿದ್ಧಾಸನ,

(೪) ಸ್ವಸ್ತಿಕಾಸನ,

 (೫) ವೀರಾಸನ,

(೬) ಸುಖಾಸನ,

(೭) ಪದ್ಮಾಸನ,

(೮) ಬದ್ಧಪದ್ಮಾಸನ,

(೯) ಕುಕ್ಕುಟಾಸನ,

(೧೦) ಗರ್ಭಾಸನ,

(೧೧) ಟಿಟ್ಟಿಭಾಸನ

(೧೨) ಗ್ರಂಥಿಕಾಸನ,

(೧೩) ಮತ್ಸ್ಯಾಸನ,

(೧೪) ಮತಾಂತರ ಮಾಸನ,

(೧೫) ಕೂರ್ಮಾಸನ,

(೧೬) ವೃಕ್ಷಾಸನ,

(೧೭) ಹಸ್ತ ವೃಕ್ಷಾಸನ,

(೧೮) ಮುಕ್ತ ಹಸ್ತ ವೃಕ್ಷಾಸನ,

(೧೯) ಶಲಭಾಸನ,

(೨೦) ಶ್ರೀ ಪಾದಧನುರಾಸನ,

 (೨೧) ಏಕ ಪಾದ ದೀರ್ಘಾಸನ,

(೨) ದೀರ್ಘಪಾದ ಅಂಗುಷ್ಠಾಸನ,

(೨೩) ಪಶ್ಚಿಮೋತ್ಥಾನಾಸನ

 (೨೪) ಉಭಯಪಾದ ಶಿರಾಸನ,

 (೨೫) ಉತ್ಥಾನ ವಿಶಾಲ ಪಾದಾಸನ,

(೨೬) ಏಕಪಾದ ಭುಜಾಸನ,

(೨೭) ಉಭಯಪಾದ ಶಿರಾಸನ,

 (೨೮) ಉತ್ಥಾನ ಪಾದ ಶಿರಾಸನ,

(೨೯) ಸುಪ್ತಶಿರಾಸನ

(೩೦) ಗರುಡಾಸನ

(೩೧) ಭುಜಂಗಾಸನ

 (೩೨) ಹಂಸಾಸನ

 (೩೩) ಸರ್ವಾಂಗಾಸನ,

(೩೪) ಹಲಾಸನ,

(೩೫) ಪ್ರಾಣಾಸನ,

(೩೬) ಶ್ವಾಸಗಮನಾಸನ,

(೩೭) ಅಂಗುಷ್ಠಾಸನ,

(೩೮) ವಾತಾಯನಾಸನ,

 (೩೯) ಗೋಮುಖಾಸನ,

(೪೦) ಜಾನ್ಸಾಸನ,

(೪೧) ಅರ್ಧ ಶವಾಸನ,

(೪೨) ಊರ್ಧ್ವಪದ್ಮಾಸನ,

 (೪೩) ಪವನಮುಕ್ತಾಸನ,

 (೪೪) ಸಿಂಹಾಸನ,

 (೪೫) ಚಕ್ರಾಸನ,

(೪೬) ದೃಢಾಸನ,

(೪೭) ಶವಾಸನ,

(೪೮) ವಜ್ರಾಸನ,

 (೪೯) ಸುಪ್ತವಜ್ರಾಸನ,

 (೫೦) ಉಷ್ಟ್ರಾಸನ,

 (೫೧) ಗೋರಕ್ಷಾಸನ,

(೫೨) ಭದ್ರಾಸನ,

(೫೩) ಮಂಡೂಕಾಸನ,

 (೫೪) ತಾಡಾಸನ,

 (೫೫) ಉತ್ಥಾನತಾಡಾಸನ,

(೫೬) ತೋಲಾಸನ,

(೫೭) ಅರ್ಧಪಾದಾಸನ,

 (೫೮) ಮಯೂರಾಸನ,

(೫೯) ಪದ್ಮಾಸನಯುಕ್ತ ಮಯೂರಾಸನ,

(೬೦) ಉತ್ಕಟಾಸನ,

(೬೧) ಮತಾಂತರ

(೬೧) ಮತಾಂತರ ಶಲಭಾಸನ,

(೬೨) ಧನುರಾಸನ,

(೬೩) ಊರ್ಧ್ವಧನುರಾಸನ,

(೬೪) ಯೋಗ ನಿದ್ರಾಸನ,

(೬೫) ಅಪಾನಪಾದಾಸನ,

(೬೬) ಧ್ಯಾನಾಸನ,

(೬೭) ಪ್ರಾರ್ಥನಾಸನ,

 (೬೮) ಭೇಕಾಸನ,

(೬೯) ವೃಶ್ಚಿಕಾಸನ,

 (೭೦) ಪಾರ್ಶ್ವಾಸನ,

(೭೧) ದಕ್ಷಿಣಪಾದ ಪಾರ್ಶ್ವಾಸನ,

(೭೨) ವಾಮಪಾದ ಪಾರ್ಶ್ವಾಸನ

(೭೩) ತ್ರಿಕೋಣಾಸನ,

(೭೪) ದಕ್ಷಿಣಪಾದ ತ್ರಿಕೋಣಾಸನ,

(೭೫) ವಾಮಪಾದ ತ್ರಿಕೋಣಾಸನ,

 (೭೬) ಮತ್ಸೆಂದ್ರಾಸನ,,

 (೭೭) ವಾಮಪಾದ ಮತ್ಸೆಂದ್ರಾಸನ,,

(೭೮) ಭುಜಾಸನ,

 (೭೯) ವಾಮಪಾದ ಭುಜಾಸನ,

(೮೦) ದಕ್ಷಿಣಪಾದ ಭುಜಾಸನ,

(೮೧) ಉಭಯಪಾದ ಭುಜಾಸನ,

 (೮೨) ಉತ್ಥಾನ ಭುಜಾಸನ,

 (೮೩) ಕಂದಪೀಡಾಸನ,

(೮೪) ಮತಾಂತರ ಕಂದಪೀಡಾಸನ.

ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಆಸನಗಳನ್ನು ಹಾಕುವ ಕ್ರಮವು ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ :

ಸೋಮವಾರ ಹಾಕುವ ಆಸನಗಳು :

೧ ಸಿದ್ಧಾಸನ, ೨. ಶಿರಸಿದ್ಧಾಸನ, ೩ ಬದ್ಧಪದ್ಮಾಸನ, ೪. ಊರ್ಧ್ವಪದ್ಮಾಸನ, ೫ ಗರ್ಭಾಸನ; ಮಂಗಳವಾರ :

೧. ಕುಕ್ಕುಟಾಸನ, ೨. ಗ್ರಂಥಿಕಾಸನ, ೩ ಉತ್ಕಟಾಸನ, ೪, ಗೋಮುಖಾಸನ, ೫. ಕೂರ್ಮಾಸನ, ಬುಧವಾರ

೧ ಭುಜಾಸನ, ೨. ತೋಲಾಸನ, ೩. ಗೋರಕ್ಷಾಸನ, ೪. ವೃಕ್ಷಾಸನ, ೫. ವಜ್ರಾಸನ,

 ಗುರುವಾರ :

೧ ಟಿಟ್ಟಿಭಾಸನ ೨. ವಾತಾಯನಾಸನ, ೩ ಗೋರಕ್ಷಾಸನ, ೪, ವೃಕ್ಷಾಸನ, ೫. ಶಿರಾಸನ;

 ಶುಕ್ರವಾರ:

೧. ಸ್ವಸ್ತಿಕಾಸನ, ೨. ಹಸ್ತವೃಕ್ಷಾಸನ, ೩. ದೀರ್ಘಪಾದಾಸನ, ೪. ಉತ್ಥಾನ ಶಿರಾಸನ, ೫. ಚಕ್ರಾಸನ;

ಶನಿವಾರ :

೧. ಧನುರಾಸನ, ೨. ಹಂಸಾಸನ, ೩. ಪಶ್ಚಿಮೊತ್ಥಾನಾಸನ, ೪ ಮತ್ಸ್ಯಾಸನ, ೫ ಅಂಗುಷ್ಠಾಸನ;

೧ ಗರುಡಾಸನ, ೨. ಊರ್ಧ್ವಧನುರಾಸನ, ೩. ಸರ್ವಾಂಗಾಸನ, ೪. ಉಷ್ಟ್ರಾಸನ,

೫. ಶಲಭಾಸನ, ಇವೆಲ್ಲ ಆಸನಗಳನ್ನು ಎರಡು ಮಿನಿಟಿಗೊಂದರಂತೆ ಹಾಕಬೇಕು. ಇವಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯವೂ

೧. ವೃಶ್ಚಿಕಾಸನ, ೨. ಮಯೂರಾಸನ, ೩. ತ್ರಿಕೋಣಾಸನ, ೪, ಪಾರ್ಶ್ವಾಸನ, ೫, ಮತ್ಸೇಂದ್ರಾಸನ ಮತ್ತು

೬ ಕಂದಪೀಡಾಸನ, ಈ ಆರು ಆಸನಗಳನ್ನು ಮೂರು ಮಿನಿಟಿಗೊಂದರಂತೆ ತಪ್ಪದೇ ಹಾಕುವ ಕ್ರಮವಿದೆ.

ಈ ಆಸನಗಳನ್ನು ಹಾಕುವಾಗ ನಾಸಿಕಾಗ್ರ, ಊರ್ಧ್ವ, ಪೌರ್ಣಿಮೆ, ಮತ್ತು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ದೃಷ್ಟಿಗಳು; ಜಿಹ್ವಾ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೊದಲಾದ ಬಂಧಗಳು; ವಂದನಾದಿ ಮುದ್ರೆಗಳೂ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಬೇಕು. ಅದೆಲ್ಲ ಕ್ರಮವನ್ನು ಗುರುಮುಖವಾಗಿ ತಿಳಿದು ಸಾಧನೆ ಮಾಡಬೇಕು. ವಾರದಲ್ಲಿ ೮೪ ಆಸನಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಮುಗಿಸುವ ಕ್ರಮವರಿತ ಯೋಜನೆಯಿದೆ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಾಸನವು ಬಹಳ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದುದು. ಸಿದ್ಧಾಸನದ ಅಭ್ಯಾಸದಿಂದ ಯೋಗಿಯು ಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ‘ಏತನ್ಮೋಕ್ಷಕವಾಟ ಭೇದಜನಕಂ ಸಿದ್ಧಾಸನಂ ಪ್ರೋಚ್ಯತೆ ‘ ಎಂದು ಹಠಯೋಗ ಪ್ರದೀಪಿಕೆಯಲ್ಲಿ (ಹ. ಪ್ರ. ಉ. ೧, ೩೫) ಇದರ ಸತತ ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತ ಸಾಧನೆಯಿಂದ ಚಿತ್ತಚಾಪಲ್ಯವು ನಿಂತು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಆಸನವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ಹಗುರಾದ ಆಸನಗಳನ್ನು ಗೃಹಸ್ಥರೂ ಹಾಕಬಹುದು.

ಶೀರ್ಷಾಸನವು ತಲೆನೋವು, ದೃಷ್ಟಿಮಾಂದ್ಯವನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮಯೂರಾಸನ, ಸರ್ವಾಂಗಾಸನಗಳು ಮಲಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತವೆ. ಲಿಂ. ಪೂಜ್ಯಪಾದರು ೧೦೮ ಆಸನಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿ ಸಾಧಕರಿಂದ ಹಾಕಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.